Sekwestracja krążka międzykręgowego (dysku)

Sekwestracja dysku, czyli sekwestracja krążka międzykręgowego polega na wydzieleniu się fragmentu przepukliny kręgosłupa. Bezoperacyjne leczenie polega na stosowaniu nowoczesnych blokad kręgosłupa oraz ćwiczeń.

Sekwestracja krążka międzykręgowego – co to jest?

Dyski znajdują się między kręgami i są ważnym elementem budowy kręgosłupa. Dysk, czyli krążek międzykręgowy składa się ze znajdującego się wewnątrz jądra miażdżystego otoczonego przez pierścień włóknisty. Na dysk działają duże siły ściskające, gdyż jest on położony między twardymi kręgami.. Kiedy następuje pęknięcie pierścienia włóknistego jądro miażdżyste może zostać wyciśnięte niczym pasta do zębów z uszkodzonej tubki. Taką sytuację nazywa się przepukliną kręgosłupa lub w PJM. Z reguły wyciśnięte jądro miażdżyste zachowuje swoją ciągłość z dyskiem, co nazywamy protruzją lub ekstruzją, ale czasem oddziela się od niego tworząc tak zwany sekwestr dysku. Wydzielony fragment przepukliny, czyli sekwestr krążka międzykręgowego może się przemieścić, czyli migrować i uciskać worek oponowy oraz kolidować z korzeniami nerwowymi. Duży fragment przepukliny może powodować zwężenie kanału kręgowego w zachyłku bocznym lub w otworze międzykręgowym.  W zależności od jego wielkości i umiejscowienia sekwestr może on dawać różne objawy.

Sekwestracja dysku – objawy

Aby doszło do sekwestracji dysku z reguły musi działać duża siła wyciskająca jądro miażdżyste. W związku z tym taka przepuklina jest najczęściej duża i powoduje znaczne objawy. Są to typowe objawy przepukliny kręgosłupa, ale ze względu na migrację sekwestru mogą przypominać dolegliwości charakterystyczne dla innego poziomu. Zależą one głównie od umiejscowienia oddzielonego fragmentu przepukliny oraz jego wielkości. Najczęściej jedynym objawem jest ból oraz nadmierne napięcie mięśni. Czasem jednak pojawiają się groźnie objawy neurologiczne, które należy niezwłocznie skonsultować z lekarzem. Są to:

• osłabienie mięśni lub paraliż
• zaburzenia czucia
• zaburzenia w kontrolowaniu oddawaniu moczu i stolca

Takie dolegliwości mogą świadczyć o znacznym uszkodzeniu korzenia nerwowego, albo o zespole ogona końskiego lub mielopatii szyjnej. Są to rzadkie, ale groźnie powikłania przepukliny dysku z wydzielonym sekwestrem.

Sekwestracja dysku w kręgosłupie lędźwiowym – objawy

Najczęściej sekwestracja krążka międzykręgowego ma miejsce w kręgosłupie lędźwiowym na poziomie dyskopatii L5 S1 lub na poziomie L4 L5.

Ból pleców

Pierwszym objawem sekwestracji jest ból pleców, czyli lumbago, który może pojawić się po schyleniu się lub dźwignięciu ciężaru w nieprawidłowy sposób.

Ból promieniujący do nogi

W ciągu minut, godzin lub dni pojawia się silny ból promieniujący do nogi. Ma on rwący charakter i może przypominać mrowienie. W zależności od umiejscowienia bólu schorzenie jest nazywane rwą kulszową lub rwą udową. Ból promieniujący do nogi wynika z podrażnienia ucisku i zapalenia korzeni nerwowych (tzw. zapalenia korzonków) w kręgosłupie.

Wykrzywienie tułowia

Sekwestr może powodować silne zapalenie, co powoduje skurcz mięśni tułowia i skrzywienie kręgosłupa. Plecy mogą wtedy zostać wykrzywione w bok, w przeciwną do bólu stronę.

Sekwestracja dysku w kręgosłupie szyjnym – objawy

W kręgosłupie szyjnym znajduje się rdzeń kręgowy, dlatego przepukliny i sekwestracje tego odcinka mogą być bardzo niebezpieczne. Najczęściej sekwestr wędruje na bok wywołując objawy rwy barkowej, czyli rwący ból promieniujący od karku do ręki. Może również pojawić się ból łopatki i karku oraz spięcie mięśni szyi. Czasem sekwestracja dysku jest przyczyną bólu głowy z tyłu.

Sekwestracja jądra miażdżystego – leczenie

Jeżeli przepuklina z wydzielonym sekwestrem nie powoduje objawów neurologicznych w ogromnej większości przypadków leczenie jest bezoperacyjne. Operacja kręgosłupa jest konieczna jedynie w najcięższych przypadkach.

Dysk z sekwestrem – bezoperacyjne leczenie

Bezoperacyjne leczenie przepukliny z sekwestracją krążka międzykręgowego polega wygaszaniu zapalenia, przyśpieszeniu wchłaniania sekwestru oraz stymulowaniu regeneracji nerwów.

Wielu pacjentów pyta, czy sekwestr może się wchłonąć. Na szczęście większość sekwestrów wchłania się, podobnie jak wchłaniają się inne przepukliny kręgosłupa. Szybkość cofania się jest zależna od wielkości i położenia sekwestru. Do wchłonięcia potrzebne jest prawidłowe krążenie krwi. Czasem zapalenie oraz obrzęk potęgują ucisk na naczynia krwionośne i utrudniają wchłanianie. W takich wypadkach z pomocą przychodzi zastrzyk nadtwardówkowy, czyli nowoczesna i skuteczna blokada kręgosłupa. Zastrzyk wypłukuje odpowiedzialne za zapalenie substancje oraz bezpośrednio wprowadza silny lek, który zmniejsza zapalenie oraz obrzęk. Dzięki temu poprawia się potrzebne do zmniejszania sekwestru ukrwienie. Przez zastrzyk nadtwardówkowy, bezpośrednio w okolicę nerwu podawane mogą być również substancje stymulujące regenerację nerwu – witaminy z grupy B oraz glukoza.

Sekwestracja krążka międzykręgowego – ćwiczenia

Odpowiednie ćwiczenia na kręgosłup mogą przyśpieszyć ustąpienie objawów i powrót do zdrowia. Skuteczna rehabilitacja przynosi największą korzyść po wygaszeniu zapalenia w kręgosłupie. Leczenie sekwestru wymaga od fizjoterapeuty dużego doświadczenia, gdyż przemieszczony fragment może dawać różne objawy i do każdego pacjenta należy podejść bardzo indywidualnie.  W miarę możliwości należy wdrażać ćwiczenia aerobowe, które stymulują pompowanie krwi przez serce, a przez to lepsze ukrwienie sekwestru. Odpowiednie ruchy nóg pociągają korzenie nerwowe, stymulują ich regenerację i zapobiegają tworzeniu się zrostów.

Sekwestracja dysku – operacja

W najcięższych przypadkach trudno jest obejść się bez operacji. Są to sekwestracje z groźnymi objawami neurologicznymi, które wymagają szybkiego odbarczenia. Istnieje wiele technik chirurgicznych, dzięki którym można operacyjnie usunąć sekwestr. Chirurg dobiera technikę zgodnie ze swoim doświadczeniem oraz umiejscowieniem sekwestru.

Andrzej Kroszczyński Specjalizacja: Lekarz rehabilitacji medycznej

Jako specjalista w dziedzinie nieinwazyjnego leczenia przepuklin i bólów kręgosłupa, moim zadaniem jest przynosić ulgę pacjentom doświadczającym bólu. Artykuły medyczne dostępne na stronie przygotowuję na podstawie swojego doświadczenia oraz aktualnych prac naukowych.