Dyskopatia na poziomie L4 L5 może być przyczyną bólu oraz innych objawów. Nowoczesne i skuteczne leczenie najczęściej pozwala uniknąć operacji. Polega ono na stosowaniu zastrzyków nadtwardówkowych, specjalnych ćwiczeń na kręgosłup oraz indywidualnie dobranej rehabilitacji.

Dyskopatia na poziomie l4 l5 – objawy, leczenie

 

Co to jest dyskopatia na poziomie L4 S5?

Dyski międzykręgowe są krążkami, z których zbudowany jest kręgosłup. Dysk to struktura znajdująca się między kręgami, której głównym zadaniem jest amortyzacja urazów. Jego wnętrze zawiera jądro miażdżyste, które normalnie jest dobrze uwodnione, co nadaje dyskowi sprężystość i wysokość. Jądro miażdżyste jest zamknięte wewnątrz dysku przez pierścień włóknisty.

Poziom L4 L5 kręgosłupa bez cech dyskopatii

Poziom L4 L5 kręgosłupa bez cech dyskopatii

Dyskopatia na poziomie L4 L5 to inaczej choroba dysku położonego w kręgosłupie lędźwiowym pomiędzy kręgami L4 i L5.  Często pojawia się ona w opisach rezonansu magnetycznego oraz RTG kręgosłupa lędźwiowego. Może ona reprezentować różne schorzenia dysku, do których należą:

  • uszkodzenie pierścienia włóknistego (pęknięcie dysku)
  • wypuklina kręgosłupa
  • przepuklina kręgosłupa (wypadnięcie dysku)
  • dyskopatyczne obniżenie przestrzeni międzykręgowej
  • dyhydratacja krążków międzykręgowych

Dyskopatii mogą towarzyszyć zmiany zwyrodnieniowe typu Modic w obrębie przyległych kręgów.

Uszkodzenie pierścienia włóknistego na poziomie L4 L5

Pierścień włóknisty czasami pęka i pojawia się w nim szczelina, przez którą mogą się wydostawać drażniące substancje. W części przypadków takie uszkodzenie nie daje żadnych objawów, ale zdarza się, że pacjenci odczuwają ból kręgosłupa lędźwiowego promieniujący do nóg. Objawy są często nietypowe i niestałe, dlatego chorzy często długo czekają na prawidłową diagnozę i skuteczne leczenie.

Uszkodzenia pierścienia włóknistego na poziomie L5S1

Uszkodzenia pierścienia włóknistego na poziomie L5S1

Wypuklina krążka międzykręgowego L4 L5

Rozluźnienie pierścienia włóknistego na poziomie L4 L5 prowadzi do jego uwypuklenia, czyli wypukliny, która może uciskać worek oponowy oraz modelować korzenie nerwowe w zachyłkach bocznych. Często jednak niewielkie wypukliny nie dają żadnych objawów, gdyż jeżeli pierścień włóknisty jest jedynie rozluźniony i nie dochodzi do jego przerwania, jądro miażdżyste nie wydostaje się na zewnątrz i nie powoduje zapalenia korzonków nerwowych.

Wypuklina na poziomie L4 L5

Wypuklina na poziomie L4 L5

Przepuklina L4 L5

Przepuklina jądra miażdżystego na poziomie L4 L5 polega na wyciśnięciu jądra miażdżystego przez rozerwany pierścień włóknisty. Przepuklinę potocznie nazywa się wypadniętym dyskiem. Może ona dawać bardzo silne objawy, gdyż często uciska na korzenie nerwowe i worek oponowy oraz powoduje zapalenie i obrzęk. Objawem przepukliny na poziomie L4 L5 jest silny ból promieniujący do nogi, czyli rwa kulszowa lub rwa udowa.

Przepuklina na poziome L4 L5

Przepuklina na poziome L4 L5

Ze względu na kształt przepukliny jest ona opisywana jako:

  • protruzja krążka międzykręgowego 
  • ekstruzja krążka międzykręgowego 
  • sekwestracja dysku, czyli urwanie się  przepukliny od dysku z wytworzeniem tak zwanego sekswestru

Wszystkie te postacie mogą powodować silny ból rwy kulszowej. Nawet niewielka protruzja może czasem dawać dręczące objawy. Jednak z reguły to ektruzje i sekwestracje powodują najsilniejszy ból, a czasem nawet groźnie objawy neurologiczne.

Dyskopatyczne obniżenie przestrzeni międzykręgowej

Dyskopatyczne obniżenie przestrzeni międzykręgowej na poziomie L4 L5 może być widoczne w RTG, tomografii komputerowej lub rezonansie magnetycznym kręgosłupa lędźwiowego. Świadczy ono o zmniejszenie się wysokości dysku, czyli również o zmniejszeniu się jego zdolności amortyzacyjnych. Dyskopatia lędźwiowa może prowadzić do powstawania zmian zwyrodnieniowych oraz bólu stawów międzywyrostkowych.

Dehydratacja

Dehydratacja krążka międzykręgowego na poziomie L4 L5 może być wykazana w rezonansie magnetycznym i świadczy o spadku zawartości wody wewnątrz dysku. Często jest to wynikiem przepukliny kręgosłupa, która zawiera w sobie uwodnione jądro miażdżyste. Czasem jednak dyski ulegają dehydratacji stopniowo, bez przerwania pierścienia włóknistego.

Objawy dyskopatii L4 L5

Objawy dyskopati na poziomie L4 L5 to:

  • ból kręgosłupa lędźwiowego
  • ból promieniujący do nogi (rwa kulszowa lub rwa udowa)
  • objawy neurologiczne

Ból kręgosłupa lędźwiowego

Ból kręgosłupa lędźwiowego to często pierwszy objaw dyskopatii L4 L5. Najczęściej pojawia się w dolnej części lędźwi. Z czasem może przejść w ból kręgosłupa promieniujący do nogi lub ustąpić.

Ból promieniujący do nogi

Przepuklina kręgosłupa powoduje zapalenie, obrzęk i pogrubienie korzeni nerwowych. Objawia się to bólem pośladka promieniującym do nogi. W przypadku przepukliny na poziomie L4 L5 uciskane lub modelowane są korzenie nerwowe L5 i S1 tworzące nerw kulszowy, lub korzeń L4, który wchodzi w skład nerwu udowego. Dlatego ta dyskopatia może dawać zarówno objawy rwy kulszowej jak i rwy udowej. W przypadku rwy kulszowej ból promieniuje przez pośladek, tyłu lub bok uda, aż do bocznej kostki lub dużego palca stopy. W rwie udowej dolegliwości są odczuwane na przodzie uda, kolanie, wewnętrznej cześć łydki oraz kostki wewnętrznej. Ból promieniujący do nogi, który pojawia się przede wszystkim podczas chodzenia lub stania jest objawem stenozy lędźwiowej.

Objawy dyskopatii na poziomie L4 L5

Objawy neurologiczne

Znaczny ucisk na worek oponowy i korzenie rdzeniowe na poziomie L4 L5 może prowadzić do ich uszkodzenia i groźnych objawów neurologicznych. W razie pojawienia się poniższych objawów należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem:

  • niedowład lub paraliż nogi (najczęściej jest to opadanie stopy lub niemożność podniesienia dużego palca)
  • zaburzenia czucia (zdrętwienie nogi)
  • zaburzenia w kontrolowaniu oddawania moczu i stolca

Skrzywienie kręgosłupa lędźwiowego

Zapalenie i ucisk nerwów na poziomie L4 L5 czasem prowadzi do znacznego napięcia mięśni i mimowolnego wykrzywienia tułowia, który odchyla się w przeciwną do bólu stronę. Jeżeli przepuklina nie zostanie szybko wyleczona, taka deformacja może się utrwalić, a jej korekcja wymaga wtedy długiej fizjoterapii, gdyż z czasem wytwarzają się przykurcze mięśniowe.

Zaniki mięśni

Zaniki mięśni nóg i pośladków mogą pojawiać się z dwóch powodów.

  1. Przy braku szybkiego odbarczenia uciśniętego nerwu dochodzi do jego uszkodzenia i zaniku unerwianych przez niego mięśni.
  2. Kiedy rwa trwa długo, na skutek zmniejszonej ruchomości mięśni dochodzi do ich zmniejszenia.

Badania

Stwierdzenie dyskopatii na poziomie L4 L5 odbywa się poprzez badanie lekarskie oraz obrazowanie kręgosłupa. Rzadko kiedy konieczne są inne badania przy rwie kulszowej.

  • Badanie lekarkulszowaskie polega na wykonaniu odpowiednich testów przez doświadczonego lekarza od kręgosłupa. Typowe objawy mogą sugerować poziom L4 L5 jako źródło dolegliwości.
  • Rezonans magnetyczny kręgosłupa lędźwiowego bez kontrastu jest najlepszym badaniem przy podejrzeniu dyskopatii. Interpretacja badania powinna być skorelowana z badaniem lekarskim.
  • Zdjęcie RTG kręgosłupa lędźwiowo krzyżowego rzadko pokazuje samą przepuklinę, ale często ujawnia dyskopatyczne zwężenie przestrzeni międzykręgowej L4 L5.

Leczenie dyskopatii na poziomie L4 L5

Leczenie dyskopatii na poziomie L4 L5 zależy od jej rodzaju oraz stopnia nasilenia objawów. W lżejszych przypadkach wystarczą specjalne ćwiczenia na kręgosłup oraz modyfikacja stylu życia i poprawa ergonomii pracy. Przy objawach rwy kulszowej wywołanych przez przepuklinę najczęściej leczenie bezoperacyjne uśmierza ból oraz zmniejsza przepuklinę. W najcięższych przypadkach leczy się operacyjnie.

Leki

Leki na rwę kulszową tradycyjnie podaje się w formie tabletek lub zastrzyków. Są to leki przeciwzapalne, przeciwbólowe, rozkurczające mięśnie oraz witaminy. Aby zmniejszyć zapalenie w kręgosłupie muszą się do niego dostać wraz z krwią, co może być trudne, kiedy przepuklina uciska naczynia krwionośne. Może to być jeden z powodów tego, że w ciężkiej rwie kulszowej zwyczajne tabletki i zastrzyki mogą nie działać.

Bezoperacyjne leczenie dyskopatii L4 L5 – zastrzyk nadtwardówkowy

Zastrzyk nadtwardówkowy precyzyjnie i bezpośrednio podaje leki dokładnie w miejsce ucisku korzenia. Dzięki temu lek silnie działa przede wszystkim na źródło bólu, nawet wtedy, kiedy uciśnięte są naczynia krwionośne. Dzięki użyciu monitorowania za pomocą RTG lekarz od kręgosłupa może dostarczyć lek w miejsce dyskopatii L4 L5.  Jest to rodzaj popularnej w USA nowoczesnej blokady kręgosłupa, która w ogromnej większości przypadków jest bardzo skuteczna w leczeniu rwy kulszowej i udowej.  W okolicę nerwu podawane są leki wygaszające zapalenie oraz stymulujące regenerację nerwów.

Dyskopatia na poziomie L4 L5 – leczenie

Zastrzyki nadtwardówkowe na poziomie dyskopatii L4 L5 (przepuklina oznaczona kolorem czerwonym)

Rehabilitacja

Rehabilitacja w dyskopatii L4 L5 opiera się na terapii manualnej oraz zabiegach fizkoterapeutycznych. Ważne jest przywrócenie prawidłowej biomechaniki oraz rozciągnięcie przykurczów. Taka terapia jest znacznie bardziej skuteczna po wygaszeniu stanu zapalnego w kręgosłupie.

Ćwiczenia na kręgosłup

Istnieje wiele ćwiczeń na kręgosłup. Dobry specjalista na podstawie badania jest w stanie dobrać odpowiednie ćwiczenia. Często stosowana jest terapia McKenziego, która wykonywana przez odpowiedzialnego fizjoterapeutę jest pomocna w leczeniu rwy. Nie należy jednak leczyć wszystkich poprzez wykonywanie przeprostów, gdyż części chorym one szkodzą.

Operacja kręgosłupa lędźwiowego

Operacja przepukliny kręgosłupa jest wykonywana w ostateczności w przypadku bardzo dużych przepuklin lub pojawienia się groźnych objawów neurologicznych.  Na poziomie L4 L5 wykonywane są różne rodzaje zabiegów operacyjnych. Niektóre z nich są bardzie inwazyjne od innych. Do miej inwazyjnych należy mikrodiscektomia.

Andrzej Kroszczyński Specjalizacja: Lekarz rehabilitacji medycznej

Jako specjalista w dziedzinie nieinwazyjnego leczenia przepuklin i bólów kręgosłupa, moim zadaniem jest przynosić ulgę pacjentom doświadczającym bólu. Artykuły medyczne dostępne na stronie przygotowuję na podstawie swojego doświadczenia oraz aktualnych prac naukowych.

Bibliografia

  1. Kraemer J (March 1995). “Natural course and prognosis of intervertebral disc diseases. International Society for the Study of the Lumbar Spine Seattle, Washington, June 1994”. Spine. 20 (6): 635–9. doi:10.1097/00007632-199503150-00001. PMID 7604337.
  2. Urban, Jill PG; Roberts, Sally (2003-03-11). “Degeneration of the intervertebral disc”. Arthritis Res Ther. 5: 120. doi:10.1186/ar629. ISSN 1478-6354.
  3. Pinto, RZ; Maher, CG; Ferreira, ML; Hancock, M; Oliveira, VC; McLachlan, AJ; Koes, B; Ferreira, PH (18 December 2012). “Epidural corticosteroid injections in the management of sciatica: a systematic review and meta-analysis”. Annals of Internal Medicine. 157 (12): 865–77. doi:10.7326/0003-4819-157-12-201212180-00564. PMID 23362516.
  4. Rasouli, MR; Rahimi-Movaghar, V; Shokraneh, F; Moradi-Lakeh, M; Chou, R (Sep 4, 2014). “Minimally invasive discectomy versus microdiscectomy/open discectomy for symptomatic lumbar disc herniation”. The Cochrane Database of Systematic Reviews. 9 (9): CD010328. doi:10.1002/14651858.CD010328.pub2. PMID 25184502.