Ból pleców między łopatkami – przyczyny, leczenie

Ból pleców między łopatkami może być bardzo uciążliwy i niepokojący. Ból między łopatkami może mieć wiele przyczyn, ale jedynie niektóre z nich są groźne. W tym artykule opisuję co oznacza ból między łopatkami, najczęstsze przyczyny i charakterystyczne objawy.

Ból pleców między łopatkami przyczyny

Między łopatkami znajduje się wiele struktur, które mogą powodować ból. Ponadto pewne choroby narządów wewnętrznych, na przykład zawał mogą powodować ból pleców na wysokości łopatek. Taki  ból nazywamy bólem rzutowanym lub udzielonym.

Ból mięśniowo powięziowy

Dolegliwości mięśniowo powięzione najczęściej objawiają się bólem między łopatką, a kręgosłupem po lewej lub prawej stronie. Są również częstą przyczyną bólu pod łopatką. Może mu też towarzyszyć ból górnej części pleców. Dolegliwości często trwają latami i są bardzo dokuczliwe. Pacjenci mogą odczuwać mrowienie pleców w okolicy łopatki albo palenie lub swędzenie w tej okolicy. Ból mięśni między łopatkami nasila się przy długim staniu lub siedzeniu bez oparcia pleców. Alkohol lub ciepła kąpiel na pewien czas uśmierza ból. Nie należy się leczyć alkoholem, gdyż po jego odstawieniu dolegliwości wracają ze wzmożoną siłą. W spiętych mięśniach można wyczuć bardzo bolesne przy ucisku grudki, guzki lub pasma. Są to punkty spustowe, czyli skupienia mięśni znajdujące się w ciągłym skurczu, a przez to w niedokrwieniu, kwasicy i bólu.

Punkty spustowe powstają poprzez nadmierne i długotrwałe obciążenie mięśni. Częste są u osób ze skrzywieniem kręgosłupa lub pracujących z pochyloną głową.

Leczenie bólu mięśniowo powięziowego opiera się na zastrzykach do punktów spustowych. Poprzez specjalną technikę igła zostaje wprowadzona do punktów spustowych napiętych mięśni. Wstrzyknięty płyn neutralizuje kwasicę oraz wypłukuje substancje zapalne, a igła neutralizuje punkt spustowy. W niektórych przypadkach takie zastrzyki wykonuje się pod kontrolą USG. Drugim etapem są specjalne ćwiczenia na kręgosłup i mięśnie, które mają na celu poprawę postawy oraz przywrócenie równowagi mięśniowej. W lżejszych przypadkach wystarcza terapia mięśniowo powięziowa.

Po konsultacji u specjalisty punkty mięśniowo powięziowe między łopatkami możemy leczyć w domu za pomocą specjalnych przyrządów. Dużą skuteczność mają nowoczesne masażery ręczne oraz wibrujące piłki do masażu.

Ucisk nerwu (nerwoból)

Niektóre nerwy mogą zostać uciśnięte powodując piekący ból między łopatkami oraz skurcz mięśni. Mrowienie pleców na wysokości łopatek po lewej lub prawej stronie jest często wynikiem uszkodzenia nerwu i ma charakter neuropatyczny. Czasem zostają porażone pewne mięśnie, przez co łopatka może odstawać. Najczęściej objawy o typie nerwobólu powstają w wyniku neuropatii nerwu grzbietowego łopatki (ang. dorsal scapular nerve) lub neuralgii międzyżebrowej. Uciskowi na nerw często towarzyszą punkty spustowe i ból mięśni pleców między łopatkami.

Leczenie polega na stosowaniu specjalnych blokad lub zabiegów odnerwiania. Pomocne są zastrzyki do punktów spustowych oraz odpowiednio dobrane ćwiczenia przywracające prawidłową postawę.

Naciągnięcie mięśni

Naciągnięcie mięśni polega na nadmiernym ich rozciągnięciu co może prowadzić do ich naderwania lub podrażnienia ich przyczepów. Zdarza się ono przy wykonywaniu energicznych ruchów angażujących mięśnie łopatki bez odpowiedniej rozgrzewki.

Leczenie polega na odpoczynku. W ostrej fazie można zastosować lód oraz leki przeciwbólowe. Aby szybciej wrócić do formy warto skorzystać z pomocy dobrego fizjoterapeuty.

Entezopatia wyrostków kolczystych

Ból kręgosłupa między łopatkami może być wywołany przez zwyrodnienia przyczepiających się do niego mięśni i więzadeł. Takie schorzenie nazywamy entezopatią i najczęściej dotyczy wyrostków kolczystych kręgosłupa piersiowego. Są to szpiczaste wypustki kostne na środku pleców, które można wyczuć palcem. Ból pojawia się przy przyjęciu określonej pozycji, która niestety często jest podstawową pozycją, w jakiej pacjent pracuje. Entezopatia dotyczy często fryzjerów lub ludzi pracujących w pochyleniu z rotacją tułowia.

Podstawą leczenia jest poprawa ergonomii pracy oraz postawy ciała. Stosuje się też zastrzyki przeciwzapalne lub z zastrzyki z osocza bogatopłytkowego, które wygaszają zapalenie i pomagają w regeneracji przyczepu.

Przepuklina kręgosłupa

Dyskopatia zarówno pod postacią wypukliny oraz przepukliny kręgosłupa piersiowego lub szyjnego może powodować ból między łopatkami i karku. Bólowi pleców często towarzyszy wzmożone napięcie mięśni oraz ból, który w przypadku przepukliny szyjnej promieniuje do ręki dając objawy rwy barkowej. Przepuklina kręgosłupa piersiowego może powodować opasujący ból promieniujący do klatki piersiowej i górnej części brzucha. Ból jest lewo lub prawostronny, ale czasem może obejmować obie strony.

Bezoperacyjne leczenie przepukliny kręgosłupa opiera się o nowoczesne blokady kręgosłupa oraz ćwiczenia na kręgosłup. W ciężkich wypadkach wykonuje się operację kręgosłupa.

Zwyrodnienie kręgosłupa

Za ból kręgosłupa między łopatkami i karku może być odpowiedzialne zwyrodnienie kręgosłupa. Najczęściej dotyczy to stawów międzywyrostkowych i powoduje ból kręgosłupa, który promieniuje na boki i powoduje spięcie mięśni. Czasem ból powodują zwyrodnienia połączeń żeber z kręgosłupem, czyli stawów żebrowo poprzecznych oraz żebrowo kręgowych. Powoduje to ból pleców między łopatkami przy oddychaniu. Najczęściej skuteczne leczenie stanowią zastrzyki przeciwzapalne do stawów kręgosłupa wykonywane pod kontrolą RTG lu USG.

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK) to choroba z autoagresji atakujące przede wszystkim stawy krzyżowo biodrowe oraz stawy kręgosłupa. Powoduje to sztywność oraz ból pleców, również pomiędzy łopatkami.

Zawał serca

Zawał serca zwykle powoduje uciskający ból klatki piersiowej z przodu. Czasem jednak, a szczególnie u kobiet, może powodować ból w plecach na wysokości łopatek. Może mu towarzyszyć zimny pot, duszność lub zasłabnięcie.

Pęcherzyk żółciowy

Atak kamicy pęcherzyka żółciowego, potocznie nazywanego woreczkiem żółciowym może powodować ból między łopatkami, zwłaszcza w okolicy prawej łopatki. Towarzyszy mu ból nadbrzusza po prawej stronie, nudności i wymioty. Napady bólu pęcherzyka żółciowego często zdarzają się po tłustym posiłku.

Kompresyjne złamanie kręgosłupa

Kompresyjne złamanie kręgu piersiowego powoduje bardzo silny, nagły ból kręgosłupa między łopatkami, który może promieniować na boki i nieco w dół. Zazwyczaj zdarza się u osób z osteoporozą. Może też do niego dochodzić u osób zdrowych przy wypadkach komunikacyjnych albo upadku z wysokości.

Choroba Scheuermanna

Młodzieńcza osteochondroza kręgosłupa, czyli choroba Scheuermanna dotyka nastolatków. Objawia się bólem pleców, również między łopatkami oraz pogłębioną kifozą piersiową, czyli nadmiernym wygięcięm pleców do tyłu, co przypomina garb. Zdjęcie RTG oprócz zwiększonej kifozy może wykazać tak zwane guzki Schmorla.

Znieczulenie nadoponowe w trakcie porodu

Część kobiet znieczulanych do porodu nadoponowo odczuwa silny ból w plecach między łopatkami. Na szczęście można go uśmierzyć poprzez zmniejszenie prędkości podawania leku. Ponadto ból dość szybko przechodzi po porodzie.

Półpasiec

Półpasiec może pojawić się w prawie każdym miejscu, również pomiędzy łopatkami. Jest on prawie zawsze jednostronny. Silnemu bólowi towarzyszą pęcherzyki wypełnione wodnistą substancją przypominające wykwity ospy wietrznej. Półpaśca nie należy bagatelizować, gdyż czasem ból może się utrwalić na długie lata. Można temu zapobiegać stosując odpowiednie leki podczas trwania choroby.

Nowotwory

Piekący ból pleców na wysokości łopatek może być objawem nowotworu. Najczęściej jest to rak płuca, który może uszkadzać nerwy. Inne nowotwory mogące powodować ból między łopatkami to rak przełyku, rak wątroby, chłoniaki i międzybłoniak opłucnej. Czasami przerzuty raka piersi do kości mogą powodować tego rodzaju ból jako pierwszy objaw.

Choroba refluksowa przełyku

Choroba refluksowa przełyku, czyli refluks jest wynikiem zarzucania kwaśnej zawartości żołądka do przełyku. Może on powodować rzutowany ból między łopatkami. Inne objawy refluksu to trudności w połykaniu, zgaga i bóle w klatce piersiowej.

Tętniak rozwarstwiający aorty

Tętniak rozwarstwiający aorty powoduje nagły, ostry i bardzo silny ból, który może być odczuwany w górnym i środkowym grzbiecie. Jest to stan zagrażający życiu, który wymaga hospitalizacji.

Skolioza

Skolioza, czyli skrzywienie kręgosłupa sprzyja tworzeniu się zmian zwyrodnieniowych, punktów spustowych i dyskopatii. Wszystkie te zmiany mogą powodować ból.

Zator płucny

Zator płucny polega na zatkaniu naczyń płucnych przez zakrzep, który najczęściej powstaje w wyniku zakrzepicy żył głębokich kończyn dolnych. Zator  może powodować ból pleców między łopatkami i klatki piersiowej oraz duszność. Często jest poprzedzony obrzękiem łydki.

Kiedy ból kręgosłupa między łopatkami jest groźny

Jest wiele przyczyn bólu między łopatkami. Jeśli go odczuwasz, należy skontaktować się z lekarzem, aby uzyskać właściwą diagnozę i uśmierzenie bólu. Są sytuacje, w których nagły ból między łopatkami jest objawem zagrażającej życiu i zdrowiu choroby. Jeżeli oprócz bólu pleców dodatkowo pojawią się u Ciebie następujące objawy zadzwoń na numer alarmowy, lub zgłoś się do oddziału ratunkowego:

• duszność
• ból w klatce piersiowej
• zawroty głowy
• zasłabnięcie
• obfity, zimny pot
• zbladnięcie twarzy i zasinienie ust
• silne przeczucie, że coś niepokojącego dzieje się z Twoim organizmem

Najgroźniejsze schorzenia mogące powodować ból między łopatkami w plecach to zawał serca, zator płucny oraz rozwarstwiający tętniak aorty.

Ból kręgosłupa między łopatkami – leczenie

Leczenie bólu pleców między łopatkami jest zależne od jego przyczyny. W przypadku bólów mięśniowo powięziowych stosuje się zastrzyki do punktów spustowych oraz ćwiczenia na kręgosłup. Jeżeli przyczyną jest jedna z zagrażających życiu chorób, leczy się ją w odpowiedni sposób w szpitalu.

Ból między łopatkami – ćwiczenia

Istnieje wiele ćwiczeń na ból między łopatkami w plecach. Zależą one od przyczyny dolegliwości. Przy złamaniu kompresyjnym stosuje się ćwiczenie wyprostne oraz specjalny gorset. W bólach mięśniowo powięziowych ważne jest rozciąganie mięśni piersiowych mniejszych i większych oraz wzmacnianie głębokich mięśni szyi. Należy wzmacniać osłabione mięśnie oraz rozciągać przykurcze mięśniowe, aby przywrócić prawidłową postawę ciała.

Andrzej Kroszczyński Specjalizacja: Lekarz rehabilitacji medycznej

Jako specjalista w dziedzinie nieinwazyjnego leczenia przepuklin i bólów kręgosłupa, moim zadaniem jest przynosić ulgę pacjentom doświadczającym bólu. Artykuły medyczne dostępne na stronie przygotowuję na podstawie swojego doświadczenia oraz aktualnych prac naukowych.