Ból w prawej pachwinie promieniujący na nogę jest objawem wielu schorzeń. Leczenie zależy od przyczyny, która nie zawsze musi być zlokalizowana w pachwinie.
Prawą pachwiną nazywamy okolicę, w której brzuch przechodzi w prawe udo. Znajduje się tam wiele struktur, które kiedy są uszkodzone mogą powodować ból promieniujący do nogi. Również schorzenia narządów znajdujących się poza pachwiną mogą być źródłem takich dolegliwości.
W artykule przedstawiam objawy i leczenie najczęstszych przyczyn bólu pachwiny promieniującego do prawej kończyny dolnej.
Mięśnie, więzadła i przyczepy
Do kości w prawej pachwinie przyczepia się wiele więzadeł oraz ścięgien mięśni. Ich uszkodzenie często zdarza się na skutek ich przeciążenia, szczególnie u osób intensywnie uprawiających sport. Ból w pachwinie promieniujący do nogi jest często wynikiem uszkodzenia mięśni przywodzicieli lub ich przyczepów. Dolegliwości z reguły nasilają się przy chodzeniu z szeroko rozstawionymi nogami oraz odwodzeniu uda (próbie zrobienia szpagatu).
Aby postawić diagnozę lekarz może posłużyć się USG lub rezonansem magnetycznym.
W lżejszych przypadkach leczenie opiera się na odpoczynku, miejscowym aplikowaniu zimna oraz stosowaniu leków przeciwbólowych. W cięższych stanach ulgę przynoszą zastrzyki przeciwzapalne i stymulujące regenerację. Metody stosowane przez fizjoterapeutów mogą przyspieszyć powrót do zdrowia i zapobiec nawrotom.
Choroby stawu biodrowego prawego
Choroby prawego stawu biodrowego są częstą przyczyną bólu w prawej pachwinie promieniującego na nogę. Najczęstszym schorzeniem tego stawu jest jego zwyrodnienie, czyli koksartroza. Ból odczuwany jest również w biodrze oraz pośladku i nasila się podczas chodzenia.
Diagnoza często stawiana jest na podstawie badania lekarskiego oraz RTG biodra.
W leczeniu stosuje się zmniejszenia masy ciała oraz chodzenie o lasce trzymanej w lewej ręce. Zastrzyki przeciwzapalne i ochraniające staw (np. z kwasu hialuronowego) mogą znacznie zmniejszyć objawy i poprawić komfort życia. W ciężkich przypadkach wykonuje się operację wszczepienia endoprotezy, czyli wymiany stawu biodrowego.
Rwa kulszowa lub udowa prawostronna
Prawostronna rwa kulszowa oraz rwa udowa objawia się bólem promieniującym na nogę, który może też pojawiać się w lędźwiach oraz w pośladku. W części przypadków obecny jest również ból w pachwinie.
Przyczyną rwy jest najczęściej ucisk nerwu w kręgosłupie lędźwiowym przez przepuklinę jądra miażdżystego.
Rezonans kręgosłupa lędźwiowego jest z reguły najbardziej przydatnym badaniem, które umożliwia postawienie diagnozy i przeprowadzenie skutecznego leczenia.
Łagodną rwę kulszową leczy się przy pomocy zastrzyków domięśniowych, tabletek przeciwzapalnych i fizjoterapii. W cięższych postaciach wykonuje się zastrzyki nadtwardówkowe, których silne działanie wynika z ich precyzyjnego podania do miejsca ucisku korzenia nerwowego w kręgosłupie. W najcięższych przypadkach wykonuje się operację kręgosłupa.
Neuralgia nerwu płciowo udowego prawego
Neuralgia prawego nerwu płciowo-udowego (ang. genitofemoral neuralgia) powoduje neuropatyczny ból w prawej pachwinie promieniujący na nogę (do przyśrodkowej części uda) oraz do narządów płciowych. Dolegliwości z reguły pojawiają się po operacji przepukliny pachwinowej, na skutek uszkodzenia nerwu.
W celu postawienia rozpoznania może być konieczny diagnostyczny blok nerwu pod kontrolą USG.
Leczenie polega na stosowaniu terapii mających na celu przerwanie wysyłania impulsów bólowych z uszkodzonego nerwu. W tym celu używane są:
- Blokady przeciwzapalne
- Neurolezja
- Pulsacyjna radiofrekwencja (PRF)
Zapalenie kaletki mięśnia biodrowo lędźwiowego prawego
Prawy mięsień biodrowo lędźwiowy (ang. iliopsoas) wychodzi z miednicy i przyczepia się do górnej części kości udowej. W pewnych warunkach jego kaletka może ulec zapaleniu (ang. iliopsoas bursitis). Powstaje wtedy ból w prawej pachwinie promieniujący na nogę, który nasila się przy wyprostowaniu biodra w stawie biodrowym, na przykład podczas wstawania lub chodzenia. Ból jest często najsilniejszy rano, zaraz po wstaniu z łóżka i zmniejsza się w po rozchodzeniu.
Diagnoza jest najczęściej stawiana na podstawie badania lekarskiego oraz USG.
Leczenie łagodnych przypadków obejmuje leki przeciwzapalne, odpoczynek i fizjoterapię. W cięższych przypadkach ulgę przynosi usunięcie zapalnego płynu za pomocą igły i wstrzyknięcie środka przeciwzapalnego. W najcięższych i opornych na leczenia przypadkach wykonuje się operację.
Przepuklina udowa prawostronna
Przepuklina udowa prawostronna to miejscowe uwypuklenie ściany jamy brzusznej poprzez kanał udowy. Na to schorzenie zapadają przede wszystkim kobiety
Typowe objawy to:
- Widoczne uwypuklenie w pachwinie i/lub w górnej części prawego uda. Przepuklina może się powiększać przy kaszlu.
- Ból w prawej pachwinie promieniujący na nogę, szczególnie do przyśrodkowej strony uda
Niekiedy pojawiają się objawy świadczące o uszkodzeniu lub zablokowaniu jelit (niedrożności) takie jak:
- wzdęcia
- nudności i wymioty
- bóle brzucha
- gorączka
Leczenie prawostronnej przepukliny pachwinowej powodujące ból lub uszkodzenie jelit polega na przeprowadzeniu operacji.
Zakrzepica żył głębokich prawej kończyny dolnej
Zakrzepica żył głębokich kończyny dolnej prawej to poważne i czasem śmiertelne schorzenie polegające na krzepnięciu krwi wewnątrz dużych żył w nogach. Powstałe zakrzepy mogą być zabierane przez strumień krwi i przenoszone do płuc, gdzie powodują zablokowanie naczyń krwionośnych, czyli zator płucny.
Zakrzepica żył głębokich kończyn dolnych najczęściej pojawia się u osób obciążonych czynnikami ryzyka, takimi jak:
- zakrzepica żył głębokich w rodzinie (predyspozycje genetyczne)
- unieruchomienie nogi przez dłuższy czas, na przykład podczas długiego lotu lub w gipsie.
- doustne środki antykoncepcyjne
- rak oraz inne nowotwory złośliwe
Typowe objawy zakrzepicy żył głębokich prawej kończyny dolnej to jej ból, obrzęk (tzw. opuchlizna), bolesność przy dotyku oraz zwiększone ucieplenie nogi. Czasami pojawia się również ból w prawej pachwinie promieniujący na nogę.
W celu rozpoznania ocenia się poziom D-dimerów we krwi oraz wykonuje się USG kończyny dolnej prawej. Przy podejrzeniu zatoru płucnego używa się tomografii komputerowej z kontrastem dożylnym.
W celu leczenia zakrzepicy żył głębokich kończyny dolnej prawej stosuje się między innymi leki zmniejszające krzepliwość krwi.
Zapalenie wyrostka robaczkowego
Zapalenie wyrostka robaczkowego polega na infekcji ślepo zakończonej wypustki jelita grubego, która znajduje się w dolnej części brzucha po prawej stronie. Schorzenie objawia się najczęściej bólem, który zaczyna się w okolicach pępka i przemieszcza się w prawo i nieco ku dołowi. Czasem pojawia się również ból w prawej pachwinie promieniujący na nogę, co może być następstwem powstania ropnia w pachwinie i górnej części uda.
Inne objawy zapalenia wyrostka to:
- nudności i wymioty
- gorączka
- utrata apetytu
- wzdęcie brzucha
Leczenie zapalenia wyrostka robaczkowego jest chirurgiczne.